آشنایی با کتاب کیش پارسایان
مرحوم
آیت الله مجتبی تهرانی از جمله بزرگانی بودند که ارتباط نزدیکی با عموم
مردم و به ویژه جوانان داشته اند. این مطلب در کنار درجه بالای علمی که
حاصل سال ها خوشه چینی از دریای معرفت بزرگانی چون امام خمینی (ره)، علامه
طباطبایی، آیت الله بروجردی و... است باعث شده تا آثار ایشان در عین عمق و
دقت علمی از زبانی ساده و قابل فهم برای عموم برخوردار باشد.
این کتاب
که به عنوان مدخلی برای ورود به بحث های اخلاقی محسوب می شود، برگرفته شده
از برخی از سلسله مباحث اخلاقی و معرفتی حاج آقا مجتبی است. آمیزه ای از
اخلاق نبوی و عرفان علوی که با آیات و روایات آمیخته شده و به براهین عقلی
نیز مزین شده و از جویبار لسان ایشان در کام تشنه طالبان سلوک الی الله
ریخته می شود.
مباحث کتاب مشتمل بر سه بخش است با این عناوین: 1- ایمان، 2- صفات مؤمنان 3- پیام پارسایی
در بخش نخست مهمترین مسائل ایمان همچون: ماهیت، مراتب، عوامل کاهش و افزایش و آثار فردی و اجتماعی ایمان بررسی شده است.
در بخش دوم، صفات و حالات مؤمنان به استناد آیات و روایات بررسی و طبقه بندی شده.
در نهایت در بخش سوم هم به شرح و تفسیر خطبه همّام اختصاص یافته است که در
حقیقت شرحی است بر بیان امیرالمؤمنین علیه السلام در توصیف ویژگی های
متقین.
فراز 1:
قطع ایمان بر اثر گناه قطعی است، اما وصل دوباره ایمان مسلم نیست .
چه بسا انسان عاصی موفق به توبه نشود و آیا کسی می تواند مطمئن باشد که پس از توبه به حالت قبلی اش باز می گردد؟!
در گذشته، عمل را لازمه ایمان دانستم. گفتم که نمی شود عسل باشد و شیرینی
نداشته باشد. در اینجا هم می گوییم. آیا می توان تصور کرد گناه باشد و ظلمت
که لازمه آن است نباشد و در عین حال نورانیت درونی هم وجود داشته باشد؟!
محال است. (به فرض قطع نشدن ایمان هم) باید بگوییم مرتبه ایمان در گناهکار
نزول پیدا می کند.
فراز 2:
از علی علیه السلام پرسیدند، چه چیز موجب ثبات ایمان است؟ فرمود: ورع
پرسیدند: چه چیز باعث زوال آن است؟ فرمودند: طمع
... این روایت، اشاره به معنای دقیقی دارد. تثبیت ایمان زمانی میسر است که
بعد از پرهیز از حرام، از شبهات هم پرهیز شود یعنی ورع، و زوال آن به این
است که نه تنها از شبهات که از حرام نیز پرهیز نشود یعنی طمع .
طمع،
هواهای نفسانی را لباس تحقق می دهد و هیچ حد و مرزی هم نمی شناسد. انسان
طمع کار، به حرام و شبهه، لباس شرعی می پوشاند ... یکباره می بینیم با
مسلمانی روبرو هستیم که در عمل، لاابالی گری گریبانش را گرفته است. آنچه می
خواهد انجام می دهد و برای کارهایش توجیه شرعی هم می تراشد.