«کتابی که حرفی برای گفتن داشته باشد، حرف ندارد».
«نادانی بد است، ولی از آن بدتر، بددانی است که از بدخوانی میآید».
اگر واقعاً کتاب خوانی، یک برگ از کتاب وجود خودت را بخوان!
در گذشت زودهنگام رئیس کتابخانه مرکزی همدان خانم دکتر حسینیشعار
را به خانواده محترم ایشان و تمامی همکاران و دوستان آن مرحومه تسلیت گفته و یادش را گرامی میداریم.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، جایزه بزرگ خوانندگان کودک و نوجوان کتابخوان ایران با عنوان «نشان هدهد سفید» با هدف با هدف تقویت جریان تألیف و حمایت از آثار ایرانی به ویژه کودکان و نوجوانان و تشویق پدیدآورندگان و مولفان و همچنین معرفی کتابهای تألیفی برگزیده در کتابخانههای عمومی کشور، برگزار می شود.
معیار و ساز و کار انتخاب آثار برتر
انتخاب کتابهای برگزیده در این جایزه بزرگ بر اساس «تعداد امانت گرفته شدن هرکتاب بر اساس آمار کتابخانه های سراسر کشور»، «نظرات و آرای کتابداران خبره کتابخانهها و کارشناسان در مورد هرکتاب» و «آرای هیات داوران ۱۰۰۰ نفره از کودکان و نوجوانان» خواهد بود.
به این منظور هر ساله از بین کتابهای کودک و نوجوانی که به قفسههای کتابخانههای عمومی راه یافتهاند، بر اساس آمار کتابهایی که بیشترین آمار امانت را داشتهاند، ۱۵۰ عنوان کتاب در زمینه کودک و ۱۵۰ کتاب در زمینه نوجوان فهرست می شوند. کارشناسان کتاب و کتابداران خبره کتابخانههای عمومی به این ۳۰۰ کتاب، بر حسب نگاه کارشناسی و شاخصهایی مانند تاثیر، نحوه، اشتیاق مخاطب، ارزش های ادبی و حرفه ای و محتوای کتاب، امتیازی بین ۱ تا ۴ می دهند.
در ادامه ۳۰۰ کتاب فهرست شده در فضای مجازی قرارداده می شود و از مخاطبان کودک و نوجوان خواسته میشود که به کتابها از ا تا ۴ امتیاز بدهند. از بین دو فهرست ۱۵۰ تایی، بر اساس امتیازهای کتابداران خبره، کارشناسان و مخاطبان فضای مجازی، دو فهرست ۲۰ کتابی انتخاب می شود.
این ۴۰ کتاب در اختیار گروه هزار نفره داوران کودک نوجوان قرار میگیرد. داوران کودک و نوجوان بر اساس شیوه نامه و کاربرگ هایی که در اختیار دارند، به کتاب های مورد علاقه خود رای می دهند و در نهایت در هر زمینه به ۳ کتاب برگزیده که بیشترین آرای داوران کودک و نوجوان را کسب کرده باشد، نشان هدهد سفید اهدا میشود.
کتاب خواندن ورزش ذهن است. کتاب خواندن نه تنها به کودکتان در تحصیلاتشان کمک می کند، بلکه شخصیت آن ها را می آراید، دانششان را افزایش می دهد و مهارت هایشان را پرورش می دهد. کتاب خواندن همچنین یک عادت خوب است که زندگی کودکان را به طرق زیادی غنی می کند. یک کودک چیزهایی از کتاب خواندن یاد می گیرد که به احتمال زیاد در مدرسه به وی آموخته نمی شود. کتاب خواندن موجب سرگرمی کودکان نیز می شود و برای شکل گیری شخصیت آن ها ضروری است. در ادامه به مزایا کتاب خواندن زود هنگام کودکان می پردازیم و سپس راهکارهایی را جهت تشویق کودکان به کتابخوانی معرفی می کنیم.
به کودکتان بیاموزید که از همان اوایل کودکی کتاب بخواند و آن را به یک عادت منظم تبدیل کند و از مزایای متعدد آن بهره مند شود. کتاب خواندن نه تنها بر همه جنبه های زندگی کودک تاثیر می گذارد، بلکه در تحصیلات نیز به وی کمک می کند. در ادامه به برخی مزیت های ایجاد عادت زود هنگام کتابخوانی در کودکان اشاره می کنیم.
همان طور که می دانید، 6 سال ابتدایی زندگی کودک برای توسعه مغز بسیار حیاتی است و یک کودک در این سال ها سریع تر یاد می گیرد. هنگامی که یک کودک متولد می شود، تقریباً 200 میلیارد سلول یا نورون عصبی در مغز او فعال است و هر کدام از این سلول ها می توانند 20.000 دندریت یا ارتباط ایجاد کنند که اطلاعات را ذخیره کنند. این عمل تنها زمانی انجام می شود که تحرک و انگیزش مناسب برای کودک فراهم شود. با ایجاد عادت مطالعه در سال های اول زندگی کودک، عملکرد مغز به طور مثبت تحت تاثیر قرار می گیرد و کتابخوانی به یک سرگرمی مادام العمر تبدیل می شود.
پرورش عادت زود هنگام به کتابخوانی باعث افزایش توجه و تمرکز کودک می شود و درک مطالب را نیز بهبود می بخشد. کودکانی که عاشق کتابخوانی هستند، بیشتر و بیشتر می آموزند و نمرات بالاتری می گیرند. افزایش دایره واژگان و مهارت های درک مطلب، کودک را قادر می سازد تا جزئیات دقیق تری را بیان کند و این امر تا حد زیادی در وضعیت تحصیلی کودک موثر خواهد بود.
کودکی که از همان ابتدا با راهنمایی های والدینش عادت به کتابخوانی پیدا کند، تخیلش توسعه می یابد و ذهن خلاقی خواهد داشت. کتاب خواندن تربیت، ارزش های اخلاقی، بلوغ و حس اعتماد به نفس را در یک کودک بهبود و ارتقا می بخشد و ذهن کنجکاو کودک گسترش می یابد و همچنین در کودک سوال ایجاد می کند و لذا وی به دنبال پاسخ خواهد گشت. کودکی که در خانه با لذت کتاب می خواند، احساس استقلال و اعتماد به نفس خواهد داشت و با والدینش روابط دوستانه برقرار می کند.
از طریق کتاب خواندن است که کودک با افراد بزرگ و کارهایشان آشنا می شود. کتاب همه درها را به روی انسان باز می کند و کودک را از جهان آگاه می کند. کودک از دانش غنی می شود و مورد توجه قرار می گیرد. تصور کودک از خود بهبود می یابد و جایگاه اجتماعی اش در میان همسالان خود ارتقا می یابد.
یک کودک نوپا نمی تواند خودش کتاب بخواند، اما او عاشق دیدن تصاویر کتاب است و هنگامی که برای او کتاب می خوانید به حرکت لب های شما توجه می کند. با کتاب خواندن برای کودکتان به او کلمات جادویی کتاب ها را معرفی می کنید و او را با دوستی برای تمام طول زندگی آشنا می کنید. در ادامه به معرفی 10 راهکار برای تشویق کودکان به کتابخوانی می پردازیم.
کودکان خود را با یک روال خیلی خوب تنظیم می کنند. اگر چه شما می توانید هر زمان که کودکتان خواست یا خودتان وقت آزاد داشتید، برای وی کتاب بخوانید، ولی بر طبق یک روال و در یک موعد مقرر نیز برای کودکتان کتاب بخوانید.
لازم نیست که کودکتان در حین کتابخوانی بنشیند، شما می توانید او را در آغوش بگیرید و یا در دامان خود قرار دهید. او همچنین ممکن است در اطراف شما پرسه بزند و دوباره بیاید و در کنار شما بنشیند. به او اجازه دهید این کارها را انجام دهد.
در حین خواندن داستان نمایش اجرا کنید و اغراق کنید. سعی کنید در حین کتاب خواندن حس های زیادی را با یکدیگر ترکیب کنید. برای مثال، برای به نمایش گذاشتن یک صحنه بارانی، چند قطره آب روی کودکتان بریزید. لحنتان را تغییر دهید و صدایتان را بالا و پایین ببرید. برای مثال، ناراحتی یا هیجان در صدای شما موج بزند و یا صدای یک پادشاه بد یا یک دختر ناراحت را تقلید کنید. بدین ترتیب، به زودی خواهید دید که کودکتان کلمات و صداهای شما را تکرار می کند.
از کتاب های تصویری موجود در بازار استفاده کنید. درباره تصاویر با کودکتان بحث و گفتگو کنید و به آن ها اشاره کنید. به زودی کودکتان نیز در ساخت داستان با شما مشارکت می کند.
کتاب هایی در حیطه ها و ژانرهای مختلفی در بازار موجود است. شما می توانید کتاب های شعر، داستان، حروف الفبا و ... را انتخاب کنید و برای کودکتان بخوانید. به نشانه های کودکتان توجه کنید و ببینید که وی کدام یک را دوست دارد.
برخی کودکتان به کتاب خواندن علاقه ندارند. باید به این کودکان فرصت داد و برای آن ها داستان های بسیار کوتاه خواند و به تدریج بخش های بیشتری را خواند.
کتاب خواندن را به صورت تعاملی انجام دهید. به جای نام شخصیت های داستان، از نام کودکتان استفاده کنید و داستان را برای وی جذاب تر کنید. با کودکتان درباره داستان با جملات کوتاه و واضح صحبت کنید. شما می توانید درباره داستان از کودکتان سوالاتی، مانند: «الان برای شاهزاده چه اتفاقی می افته؟» بپرسید. این سوالات، توانایی تفکر کودکتان را تقویت می کند.
کودکان اکثر فعالیت ها را از طریق تقلید در سال های کودکی می آموزند. شما باید آن چه را که نصیحت می کنید، تمرین کنید. به کودکتان نشان دهید که کتاب می خوانید و از خواندن آن لذت می برید. این عمل تاثیر مثبتی بر روی کتابخوانی کودکتان خواهد داشت.
هنگامی که کتابی درباره مرغ و جوجه هایش می خوانید، می توانید کودکتان را به مزرعه ببرید و وی را با این حیوانات بیشتر آشنا کنید. یا اگر داستانی درباره خرگوش و لاکپشت می خوانید، بازدید از یک باغ وحش را برنامه ریزی کنید.
به کودکتان اجازه دهید تا کلمات و شخصیت های داستان (مانند: حیوانات) را در زندگی واقعی شناسایی کند. او را تشویق کنید تا علائم و لیست غذاها را بخواند. دانستن این نکته که او این کلمات را درست می خواند، وی را به طور مثبتی تشویق می کند تا بیشتر بخواند.